Wilsbekwaamheid

In de langdurige zorg komen dilemma’s over wilsbekwaamheid regelmatig voor. Wanneer is iemand wilsbekwaam ter zake en wanneer niet (meer)? We gaan er tegenwoordig vanuit dat zorgprofessionals de cliënt zoveel mogelijk ondersteunen bij het nemen van beslissingen over zorg en behandeling. Als dat niet (meer) lukt, doen we nader onderzoek naar de beslisvaardigheid van cliënten. Die benadering spreekt hulpverleners en mantelzorgers erg aan.

SKILZ ontwikkelt een handreiking gericht op wilsbekwaamheid bij ouderen en mensen met een verstandelijke beperking. Deze handreiking beschrijft het ondersteunen van cliënten bij het nemen van beslissingen én het onderzoeken, beoordelen en vastleggen van de wilsbekwaamheid door specialisten ouderengeneeskunde, artsen verstandelijk gehandicapten, gedragsdeskundigen en eventuele andere professionals. Ook gaat de handreiking in op wat het in de praktijk betekent als een cliënt moeite heeft bij het nemen van beslissingen of wilsonbekwaam is ter zake een bepaalde beslissing.

Stand van zaken

Op initiatief van procesbegeleider Francine van den Driessen Mareeuw is een werkgroep samengesteld die bestaat uit afgevaardigden van Verenso, NVAVG, V&VN, NVO, NIP, Alzheimer Nederland en KansPlus. Ook is aan de werkgroep een onafhankelijk jurist toegevoegd. Cees Hertogh (Verenso) is de voorzitter van de werkgroep en Annemieke Wagemans (NVAVG) de vicevoorzitter. Een klankbordgroep met daarin afgevaardigden van een breder palet aan organisaties leest op gezette tijden mee met het werk van de werkgroep.

Ter voorbereiding op de ontwikkeling van de handreiking  is een knelpuntenanalyse gedaan die bestond uit een vragenlijst onder deelnemers van V&VN, Verenso, NVAVG, NIP, NVO, Alzheimer Nederland, KansPlus en NVvP. Op basis van de opgehaalde knelpunten hebben de werkgroepleden uitgangsvragen opgesteld, die zij met behulp van literatuur en hun eigen expertise hebben beantwoord. Inmiddels is er een concepthandreiking samengesteld, waarin wordt opgeroepen om de beslisvaardigheid van cliënten (zo lang mogelijk) te ondersteunen en een expliciete wilsbekwaamheidsbeoordeling alleen te doen als er geen alternatieven zijn. De werkgroep maakt momenteel de laatste aanpassingen aan de handreiking, waarna deze voor commentaar naar de klankbordgroep gaat. Vervolgens vindt de (bredere) commentaarfase plaats, waarna de handreiking in het voorjaar van 2023 geautoriseerd en gepubliceerd kan worden.

Positie binnen de tijdlijn


Werkwijze

Lees hier alles over onze werkwijze voor de ontwikkeling van kwaliteitsinstrumenten.


Gerelateerde berichten

Onze artsen komen regelmatig in een situatie te staan dat zij de wilsbekwaamheid van een patiënt moeten beoordelen. En dat doe je niet zomaar. Een formele wilsbekwaamheidstoetsing kan enorme consequenties hebben voor die patiënt. Het is fijn om als arts dan terug te kunnen vallen op de laatste (wetenschappelijke) inzichten.

Verhaal uit de praktijk

Waar wij mee bezig zijn

We werken aan diverse richtlijnen en handreikingen voor de langdurige zorg. Van mondzorg tot wilsbekwaamheid en van slaapproblemen tot zelfmanagementondersteuning. Ook aan richtlijnen binnen het Samenwerkingsverband Richtlijnen Infectiepreventie (SRI) wordt aan verschillende richtlijnen gewerkt. Klik hieronder voor een totaaloverzicht.