Interview met Petrie Roodbol – voorzitter SKILZ
Patiënten en cliënten in de langdurige zorg zijn aangewezen op de behandeling, begeleiding en ondersteuning van meerdere zorgprofessionals, mantelzorgers en vrijwilligers. En die werken allen vanuit hun eigen specifieke expertise. Om de zorg voor die patiënten/cliënten zo eenduidig en goed mogelijk in te richten, ontwikkelt SKILZ samen met een groot aantal partijen kwaliteitsinstrumenten. Dat is een brede opgave en geen eenvoudige. “Maar”, zegt Petrie Roodbol, de nieuwe voorzitter van SKILZ, “SKILZ is niet zomaar in het leven geroepen. Wij zijn er voor de onderwerpen in de langdurige zorg waar het ingewikkeld wordt.” Een gesprek over dilemma’s, balans en dichtbij komen.
Dagelijkse dilemma’s
SKILZ ontwikkelt onder meer kwaliteitsinstrumenten voor wilsbekwaamheid of zelfmanagementondersteuning. Petrie: “Daar kan het in de praktijk flink schuren. Dan is het fijn als er een instituut is dat over alle disciplines en belangen heen kwaliteitsinstrumenten ontwikkelt die ertoe doen”. De initiatiefnemers van SKILZ, de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Verstandelijk Gehandicapten (NVAVG), Vereniging van Specialisten Ouderengeneeskunde (Verenso) en Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland (V&VN) hebben in eerste instantie onderwerpen aangebracht die in de praktijk vaak voor dilemma’s zorgen. Daar zijn we nu volop mee aan de gang. We zijn begonnen met het ontwikkelen van kwaliteitsinstrumenten voor slaapproblemen, zelfmanagementondersteuning en wilsbekwaamheid.”
Balans
Maar er spelen meer onderwerpen, zoals infectiepreventie, mondzorg, de medische besluitvorming rondom levenseinde en problemen met voeding en slikken. “Het is aan SKILZ om de balans te vinden in die onderwerpen, alle partijen aangehaakt te krijgen en te houden en telkens te laten zien waar we voor staan. Dat is een zoektocht, want SKILZ is een instituut in wording, we zijn nog volop aan het pionieren. Maar ik ben ervan overtuigd dat als we ons blijven richten op de inhoud en steeds die samenwerking zoeken, dat we dan binnen niet al te lange tijd worden gezien als een gevestigde partij. Een partij die concreet met een groot aantal andere partijen samenwerkt om de kwaliteit van de langdurige zorg te verbeteren.”
Dichter bij de patiënt/cliënt
Petrie startte 50 jaar geleden als leerling verpleegkundige. Sindsdien is ze onder meer als hoofdverpleegkundige, hoogleraar verplegingswetenschap en voorzitter van de International Council of Nurses nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling van verpleegkunde in Nederland. Toch vertegenwoordigt Petrie als voorzitter van SKILZ nu het patiënt-/cliëntperspectief binnen het bestuur. Petrie licht toe: “Als verpleegkundige sta je altijd heel dicht bij de patiënt, ik heb me daar altijd erg betrokken bij gevoeld. Daarnaast ben ik 35 jaar lang ook persoonlijk betrokken geweest bij iemand die gebruik maakte van de langdurige zorg. Ik ontmoette hem op 12-jarige leeftijd als patiënt in het ziekenhuis. Hij raakte me. Na mijn dienst besloot ik toen om mijn uniform uit te trekken en bij hem te gaan zitten. We kregen een bijzondere band. Het was enorm waardevol om zo lang zo intensief deel uit te maken van iemands leven. Ik kreeg een inkijkje in zijn belevingswereld: iemand die blij was met de langdurige zorg in zijn leven. Ik zag wat het voor hem betekende, maar ook hoe die zorg hem enorm kon teleurstellen. Hij overleed een aantal jaren geleden. Hem gekend te mogen hebben, was echt een cadeau.”
Multidisciplinaire invalshoek
Je uniform uittrekken en naast de patiënt gaan zitten. Dat zouden alle zorgverleners eens moeten doen. “Helaas is dat door tijdsdruk niet voor iedereen mogelijk. Maar je blik verbreden is zo waardevol”, aldus Petrie. “Laatst kwam het voorbeeld voorbij van een verpleeghuis waar het personeel de nachtdienst draait in pyjama. Het nachtdwalen onder de demente bewoners nam daarna sterk af. Doordat het personeel in pyjama liep, concludeerden ze dat het dan wel nacht moest zijn, om vervolgens hun eigen bed op te zoeken en er niet meer uit te komen. Bij SKILZ brengen we dit soort praktijkervaringen samen met de laatste wetenschappelijke inzichten, ethiek en innovaties. We gaan vanuit een multidisciplinaire invalshoek op zoek naar wat werkt en waarom het werkt. En brengen dat samen in kwaliteitsinstrumenten als handreikingen en richtlijnen voor iedereen die werkzaam is in de langdurige zorg of er direct mee te maken heeft.”
Focus op de inhoud
Terug naar vandaag. De werkgroepen voor het ontwikkelen van de kwaliteitsinstrumenten hebben inmiddels de eerste stappen gezet. Petrie: “Het is best een uitdaging om alle partijen aangehaakt te houden en ons te richten op de inhoud. Want daar vinden we elkaar. Het gaat erom dat we die richtlijnen en handreikingen op papier krijgen. En kijken welke praktische hulpmiddelen daarbij van pas komen. Want om de kwaliteit van de langdurige zorg te verbeteren, moeten we de zorgprofessionals en mantelzorgers faciliteren en innovaties in de langdurige zorg omarmen. Maar daarna is het werkveld aan zet. Hoe zorg je ervoor dat zo’n handreiking of richtlijn in de praktijk niet verschraalt, tot het zijn glans en werking heeft verloren? Hoe voorkomen we dat? Daarover gaan we graag in gesprek met het werkveld.”
