Hoe kom je bij cliënten in de langdurige zorg met een slaapprobleem tot een multidisciplinair en persoonsgericht behandelplan? Welke behandelopties zijn er en waar moet een organisatie aan voldoen om ervoor te zorgen dat slaapproblemen zo veel mogelijk voorkomen en verholpen worden? Dit zijn enkele vraagstukken waar de werkgroep Slaapproblemen zich tijdens een live bijeenkomst in juni over heeft gebogen. Over één ding was de werkgroep het snel eens; de overeenkomsten tussen de ouderen- en verstandelijk gehandicaptensector zijn groter dan de verschillen.
Stand van zaken
In april 2021 is de multidisciplinaire werkgroep voor de richtlijn Slaapproblemen gestart. Sindsdien zijn knelpunten rond het thema opgehaald, zijn verschillende uitgangsvragen geformuleerd en is gestart met een literatuuronderzoek dat de werkgroep gaat helpen bij het beantwoorden van de uitgangsvragen. De richtlijn bestaat uit verschillende modules, elk met een eigen thema. Zo wordt ingegaan op de preventie van slaapproblemen (welke cliënten hebben een verhoogd risico?), maar ook op vraagstukken rondom signalering, diagnostiek en behandeling van slaapproblemen in de langdurige zorg.
Na diverse online bijeenkomsten is in juni 2022 de werkgroep voor het eerst fysiek bij elkaar gekomen om verschillende behandelopties bij slaapproblemen te bespreken. De kennis en ervaring van de werkgroep weegt hierbij zwaar, want wetenschappelijke literatuur is voor de desbetreffende cliëntpopulatie helaas weinig voorhanden. Tijdens deze dag werd onder andere duidelijk dat maatwerk erg belangrijk is bij de behandeling van slaapproblemen in de langdurige zorg. Daarbij kan de cliënt niet los gezien worden van de context waarin hij of zij leeft: woont de cliënt in een instelling of thuis en wat is de belastbaarheid van de cliënt en zijn of haar omgeving? Daarnaast is belangrijk, voordat een behandelplan wordt opgesteld, dat aan alle randvoorwaarden voor goede zorg is voldaan. Er valt bijvoorbeeld nog veel te winnen op het gebied van slaaphygiëne. Opvallend was dat er veel overlap zat tussen de ervaringen van werkgroepleden uit de ouderensector en de verstandelijk gehandicaptensector.
Vervolgstappen
De komende maanden wordt het tweede deel van het literatuuronderzoek opgeleverd en zullen de werkgroepleden hun overwegingen bij de conclusies uit de literatuur formuleren. Daarnaast wordt aan conceptteksten voor de verschillende modules van de richtlijn gewerkt. Naar verwachting zal de richtlijn in de eerste helft van 2023 ter commentaar worden voorgelegd aan verschillende beroepsverenigingen, cliëntenorganisaties en overige stakeholders in de langdurige zorg.
