Binnen de zorg ontstaan steeds meer initiatieven op het gebied van duurzaamheid. Wat betekent dit voor infectiepreventierichtlijnen? Hoe zwaar moet het duurzaamheidsaspect wegen naast criteria zoals kwaliteit, veiligheid en kostenaspecten om te bepalen wat goede zorg is? Bijna 300 zorgprofessionals kwamen op 28 september 2023 naar het symposium van het Samenwerkingsverband Richtlijnen Infectiepreventie (SRI) om hierover kennis en ervaringen uit te wisselen.
Jaap van Dissel en Andreas Voss openden het symposium en gaven een mooie update over het SRI. De eerste richtlijnmodules over Clostridioides difficile zijn geautoriseerd en zullen binnenkort worden gepubliceerd. Daarnaast zijn er diverse richtlijnen in de autorisatiefase.
Pim Martens, hoogleraar Planetary Health en Duurzame Ontwikkeling aan de Universiteit van Maastricht, stelde dat de menselijke gezondheid uiteindelijk afhangt van de gezondheid van de planeet en introduceerde daarmee het begrip ‘planetary health’. Een breder concept dan duurzaamheid, waarin herstel van de planeet centraal staat. Margreet Vos lichtte de totstandkoming van het advies over duurzaamheid van de Gezondheidsraad toe. Aanleiding voor dit advies was de toename van afval door eenmalige gebruikte medische hulpmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen. Kan dit duurzamer? De Gezondheidsraad adviseert om duurzaamheid op te nemen binnen de kaders die worden gebruikt voor het definiëren van goede zorg, naast criteria zoals veiligheid, effectiviteit, doelmatigheid en cliënt/patiëntgerichtheid.
Suzanne Waaijers – van der Loop van het Centrum Duurzaamheid, Milieu en Gezondheid van het RIVM, besprak de resultaten van een onderzoek naar de milieuvoetafdruk van verschillende aspecten van de zorgsector, zoals transport, grondstoffen, watergebruik en afvalverwerking. Chemie, medicijnen en voeding hebben het grootste milieu-effect, zo bleek uit dit onderzoek. Hugo Touw sprak namens De Groene IC over de Life Cycle Assessment, een methode die voor alle zorgpaden in kaart brengt wat de klimaatimpact is en waar verbetermogelijkheden liggen. ‘Stel jezelf ook bij infectiepreventierichtlijnen altijd de vraag of wat je nu doet wel nodig is en of het niet duurzamer kan’, adviseerde hij.
Klaartje Weijdema van het Green Team Infectiepreventie ging specifiek in op het afvalprobleem in zorginstellingen en bepleitte het risicogericht werken: dat wil zeggen dat bij het maken van keuzes in afvalbeleid steeds een risico-inschatting wordt gemaakt waarbij de juiste balans wordt gezocht tussen duurzaamheid en veiligheid. Hoe duurzaamheid een plek kan krijgen in chirurgische richtlijnen en welke afwegingen daarbij komen kijken, werd toegelicht door chirurg Frank Willem Jansen van het Landelijk Netwerk Groene OK. Tot slot belichtte Ageeth Ouwehand de dilemma’s van het toepassen van infectiepreventierichtlijnen in de langdurige zorg. ‘Richtlijnen zijn niet altijd op elke situatie toepasbaar, stelde ze. ‘Blijf kritisch en vertaal ze altijd door naar zorg op maat.’
Bekijk de foto’s van het symposium hier.