Op 14 november is de richtlijn Slikproblemen in de langdurige zorg gepubliceerd. In de langdurige zorg komen slikproblemen vaak voor. Zo kan het bij volwassenen met een beperking bij 85% van de cliënten voorkomen. De impact van deze problemen is groot voor cliënten, naasten en zorgverleners. Naast de impact op gezondheid, zoals gewichtsverlies of uitdroging, maar ook overlijden, zijn er ook psychosociale gevolgen. Bijvoorbeeld omdat eten en drinken minder plezierig wordt, waardoor mensen minder of niet meer naar activiteiten gaan. Dit kan leiden tot verlies van sociale contacten.
De richtlijn slikproblemen biedt zorgprofessionals in de langdurige zorg handvatten om cliënten met (risico op) slikproblemen goed te ondersteunen. Het doel hiervan is slikproblemen om het welzijn en de kwaliteit van leven van cliënten in de langdurige zorg te verbeteren, onder andere door signalen eerder te herkennen, het slikprobleem helder in kaart te brengen en eventueel behandeling te verbeteren.
De richtlijn Slikproblemen is te vinden op www.richtlijnenlangdurigezorg.nl. Naast de richtlijn zijn er praktische hulpmiddelen beschikbaar. Dit zijn een samenvatting, een informatiekaart voor cliënten en naasten en een poster om de belangrijkste signalen van slikproblemen te herkennen. Daarnaast is een stappenplan ontwikkeld voor het maken afwegingen bij behandeling van slikproblemen en een lijst met aandachtspunten die gebruikt kan worden bij de evaluatie van een behandeling. Deze informatie vind je onder het kopje In de praktijk.
Wat zijn slikproblemen?
Bij slikproblemen kan eten of drinken niet goed doorgeslikt worden. Deze problemen kunnen ontstaan vanaf het moment dat het eten naar de mond wordt gebracht tot na het doorslikken van het eten. Slikproblemen worden regelmatig te laat als slikprobleem opgemerkt, omdat verslikken vaak als ‘normaal’ wordt beschouwd. Ook symptomen als gewichtsverlies en hoesten worden niet als signaal van slikproblemen herkend. Bovendien kunnen cliënten die langdurige zorg ontvangen hun slikprobleem niet altijd zelf herkennen en/of aangeven.
Waarom deze richtlijn?
Omdat slikproblemen vaak te laat onderkend worden, is het belangrijk dat alle zorgverleners weten wanneer zij een deskundig zorgverlener, meestal een logopedist, moeten inschakelen zodat een slikprobleem tijdig behandeld kan worden. De zorg voor cliënten in de langdurige zorg is vaak specifiek en complex. Voor deze groep cliënten was geen specifieke richtlijn voor slikproblemen beschikbaar. Met de komst van deze SKILZ-richtlijn wordt nu ingespeeld op de behoefte aan praktische handvatten voor zorgprofessionals in de langdurige zorg om slikproblemen sneller te herkennen en waar nodig diagnostiek en behandeling vorm te geven in samenwerking met cliënt en naasten. De richtlijn biedt daarvoor een stappenplan om tot een gezamenlijke beslissing te kunnen komen.
Omdat slikproblemen vaak te laat onderkend worden, is het belangrijk dat alle zorgverleners weten wanneer zij een deskundig zorgverlener, meestal een logopedist, moeten inschakelen zodat een slikprobleem tijdig behandeld kan worden. De zorg voor cliënten in de langdurige zorg is vaak specifiek en complex. Voor deze groep cliënten was geen specifieke richtlijn voor slikproblemen beschikbaar. Met de komst van deze SKILZ-richtlijn wordt nu ingespeeld op de behoefte aan praktische handvatten voor zorgprofessionals in de langdurige zorg om slikproblemen sneller te herkennen en waar nodig diagnostiek en behandeling vorm te geven in samenwerking met cliënt en naasten. De richtlijn biedt daarvoor een stappenplan om tot een gezamenlijke beslissing te kunnen komen.
Inhoud van de richtlijn
De richtlijn Slikproblemen is gebaseerd op de recente inzichten uit de wetenschap en op ervaringen uit het werkveld (best practices). De richtlijn speelt in op de behoefte van zorgprofessionals om slikproblemen eerder te signaleren en behandeling beter vorm te geven. Door de gezamenlijke inbreng van Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN), Vereniging van specialisten ouderengeneeskunde (Verenso), Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal Werk (BPSW), Nederlandse Vereniging Artsen Verstandelijk Gehandicapten (NVAVG), Parkinson NL, EMB Nederland, Ergotherapie Nederland, Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD) en Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie (NVLF) is de SKILZ-richtlijn voor slikproblemen een feit. SKILZ bedankt de leden van de werkgroep en in het bijzonder voorzitter Arjen Louisse en vicevoorzitter Hanneke Kalf voor hun bijdrage aan de ontwikkeling van de richtlijn. De SKILZ-richtlijn Slikproblemen gaat in op de volgende onderwerpen:
- Herkennen van slikproblemen
- Risico-inventarisatie van slikproblemen
- Diagnostiek van slikproblemen
- Evalueren van slikproblemen
- Omgaan met wensen en voorkeuren van cliënten
- Ondersteunen van naasten
- Organisatie van zorg
Specifiek voor de richtlijn Slikproblemen is het ontwikkelde stappenplan voor het maken van een gezamenlijk besluit door zorgprofessional en cliënt voor behandeling van slikproblemen. Hiermee kunnen transparante afwegingen worden gemaakt tussen kwaliteit van leven en veiligheid voor cliënten, zorgverleners en naasten.
Meer informatie
Voor de richtlijn Slikproblemen in de langdurige zorg en aanvullende informatie, kun je terecht op www.richtlijnenlangdurigezorg.nl
Voor vragen kun je contact opnemen met SKILZ via bureau@skilz.nu
