Publicatie richtlijn Mondverzorging

Op 30 november is de richtlijn Mondverzorging in de langdurige zorg gepubliceerd. Een goede mondgezondheid is voor cliënten in de langdurige zorg helaas niet vanzelfsprekend. Met een gezonde mond kun je goed en pijnvrij eten, lachen en praten. Ook draagt een gezonde mond bij aan de algemene gezondheid. Vooral zorgafhankelijke ouderen en mensen met een verstandelijke beperking hebben een verhoogd risico op het krijgen van een slechte mondgezondheid. Het is daarom belangrijk dat het signaleren van problemen in de mond en goede dagelijkse mondverzorging een vast onderdeel worden van de zorg aan cliënten in de langdurige zorg.

De richtlijn Mondverzorging biedt zorgverleners praktische adviezen voor de mondverzorging van cliënten die langdurige zorg ontvangen. Dagelijkse mondverzorging kan namelijk lastig zijn, onder meer omdat mondverzorging een complexe handeling is of omdat medicatie de mondgezondheid negatief kan beïnvloeden. Daarnaast kunnen cliënten met een verstandelijke beperking of dementie afwerend reageren op mondverzorging. Het doel van de richtlijn is (mond)gezondheid bevorderen en achteruitgang van de mondgezondheid zo veel mogelijk te voorkomen.

De richtlijn Mondverzorging is te vinden op www.richtlijnenlangdurigezorg.nl Naast de richtlijn zijn er praktische hulpmiddelen beschikbaar. Dit zijn een samenvatting voor zorgverleners en een informatiekaart voor cliënten en naasten. Daarnaast is een praktijkkaart gemaakt waarin de handvatten voor het omgaan met afwerend of probleemgedrag bij de dagelijkse mondverzorging centraal staan. Ook is in de richtlijn een stap-voor-stap beschrijving opgenomen voor het uitvoeren van mondverzorging. Deze informatie vind je onder het kopje In de praktijk.

Wat is mondverzorging?

Mondverzorging bestaat uit alle dagelijkse handelingen die ervoor zorgen dat het mondgebied gezond blijft. Dit doet een cliënt zelf of wordt hierbij geholpen door naasten of zorgverleners. Het gaat niet alleen om de tanden, maar ook om zaken als het spoelen van de mond, schoonmaken tussen de tanden, schoonmaken van de tong en verzorgen van de lippen.

Waarom deze richtlijn?

Mondgezondheid is een belangrijk onderdeel van de zorg aan cliënten in de langdurige zorg. De richtlijn speelt in op de behoefte van zorgprofessionals om problemen met dagelijkse mondverzorging goed te signaleren, de mondverzorging goed uit te voeren en om te gaan met afwerend of probleemgedrag. Het omgaan met afwerend of probleemgedrag heeft daarin speciale aandacht gekregen.

Daarnaast is de context veranderd. De huidige Verenso-richtlijn Mondzorg dateert van 2007. Door nieuwe inzichten, zowel wetenschappelijk als vanuit de praktijk, is een nieuwe richtlijn op haar plaats. Ook de komst van de Wet Langdurige zorg in 2015 heeft tot veranderingen in wet- en regelgeving en financiering geleid. Verder is de nieuwe richtlijn specifiek gericht op cliënten in de langdurige zorg die thuis wonen of in een zorginstelling.

Inhoud

De richtlijn Mondverzorging is gebaseerd op de recente inzichten uit de wetenschap en op ervaringen uit het werkveld (best practices).

Door de gezamenlijke inbreng van afgevaardigden van Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN), Vereniging van specialisten ouderengeneeskunde (Verenso), Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde (KNMT), Nederlandse Vereniging voor Gerodontologie (NVGd), Vereniging Mondzorg voor Bijzondere Zorggroepen (VMBZ), Organisatie van Nederlandse Tandprothetici (ONT), NVM-Mondhygiënisten, NHL Stenden Hogeschool, Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie (NVLF), KansPlus en de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) is de multidisciplinaire SKILZ-richtlijn Mondverzorging een feit.

SKILZ bedankt de leden van de werkgroep en in het bijzonder voorzitter Irma de Hoop en vicevoorzitter Gert-Jan van der Putten voor hun samenwerking en bijdrage aan de ontwikkeling van de richtlijn. De SKILZ-richtlijn Mondverzorging gaat in op de volgende onderwerpen: