Renske Tjeerdsma is als deskundige infectiepreventie van de GGD Fryslân betrokken bij meerdere richtlijnen van het Samenwerkingsverband Richtlijnen Infectiepreventie (SRI). Zij is voorzitter van de werkgroep die de SRI-richtlijn Persoonlijke hygiëne cliënt en bezoeker ontwikkelt.
Renske: ‘De SRI-richtlijn Persoonlijke hygiëne cliënt en bezoeker is een kleine richtlijn. Maar daardoor niet minder belangrijk. Vanuit de GGD is het van belang dat SRI-richtlijnen goed aansluiten bij de zorginstellingen. Vaak vraagt een andere zorgomgeving om een wat andere aanpak. Wat past in een ziekenhuis, past minder goed in een woonzorgorganisatie of thuiszorg. In een thuissituatie of in een woonzorgcentrum ligt de focus meer op wonen. Voor een bezoeker bij iemand thuis is het belang van bijvoorbeeld handen wassen anders dan wanneer iemand op bezoek gaat in het ziekenhuis. Soms is het handen wassen echt essentieel, op andere momenten is het minder belangrijk.’
Logisch
‘Een richtlijn moet voorzien in antwoorden’, geeft Renske aan. ‘Daarom is het streven met deze richtlijn zo duidelijk en logisch mogelijk te omschrijven wat de opties zijn; wat wel en niet kan. Met zo min mogelijk ruimte voor verschillende interpretaties, want de richtlijn moet juist antwoorden geven en geen vragen oproepen. Een voorbeeld is handen wassen door een cliënt. Er zijn situaties waarin een cliënt niet altijd goed handen kan wassen. Wat kan dan een alternatief zijn? Een ander voorbeeld is dat, zoals blijkt uit de knelpunteninventarisatie, bezoekers vaak niet goed op de hoogte zijn van afspraken rond basishygiëne. Wij moeten er dus voor zorgen dat de nieuwe richtlijn duidelijkheid geeft over dit soort zaken.
Goede voorlichting en communicatie zijn hierbij belangrijk. Renske: ‘Er is zeker een slag te maken op dit gebied. Onder andere door meer gebruik te maken van de digitale mogelijkheden en ook meer onderscheid te maken in de verschillende groepen cliënten. Want waar iemand thuis of in een ziekenhuis behoefte aan heeft, verschilt en vraagt om een andere aanpak en inhoud.’
Bezoeker
Bezoekers zijn zich vaak niet bewust van het belang van infectiepreventie, zo blijkt eveneens uit de knelpunteninventarisatie. Renske: ‘Het is belangrijk dat bezoekers goed geïnformeerd worden over infectiepreventie. Daarom is uniforme voorlichting over handen wassen of over isolatie nodig. Alleen zo kan er een eenduidige boodschap ontstaan die zorgorganisaties kunnen gebruiken richting bezoekers. Dat is naast efficiënt vooral ook in het belang van bezoekers en de cliënten die ze bezoeken. Vooral buiten het ziekenhuis is informatie over infectiepreventie beperkt. Dat is jammer, want daardoor is er ook minder kennis en aandacht voor bij bezoekers over wat zij zelf kunnen doen. Bezoekers kunnen infecties meebrengen naar een zorginstelling waardoor de infectie zich binnen de zorginstelling verspreidt, maar een infectie kan ook in de buitenwereld verspreid worden. Dat wil je voorkomen. Wat mij betreft raakt dat ook aan hoe je voor elkaar zorgt in de sociale context die we delen. Concreet betekent dat: ben je verkouden of ziek, overweeg dan wat je doet als je bij iemand op bezoek gaat, of overleg met degene die je wilt bezoeken.’
Passend
De richtlijn wordt ontwikkeld vanuit de samenwerking met diverse partijen. Renske: ‘Het is een breed palet aan organisaties waar we mee aan de slag gaan. Naast afvaardiging van deskundigen infectiepreventie, verpleegkundigen en verzorgenden van de thuiszorg en langdurige zorg, is er ook afvaardiging vanuit Mantelzorg Nederland en de Patiëntenfederatie Nederland. Het is prettig en passend dat deze twee organisaties meewerken aan de richtlijn. Zij kunnen een rol spelen door mee te denken vanuit ervaringen van cliënten en naasten, maar ook meedenken in de manier waarop communicatie vormgegeven kan worden. Want bezoekers zijn natuurlijk vaak naasten. Door deze samenstelling creëren we een bredere kijk op de richtlijn. Met als streven een richtlijn die past bij de verschillende zorgsettingen; een inhoudelijke, duidelijke richtlijn die zorgprofessionals en zorgorganisaties verder helpt.’
