Probleemgedrag bij mensen met een verstandelijke beperking

Probleemgedrag komt regelmatig voor bij mensen met een verstandelijke beperking. Het kan een grote impact hebben op de persoon zelf, diens familie en op anderen in de omgeving. Zo kan probleemgedrag leiden tot een verminderde kwaliteit van leven en (mogelijk vermijdbaar) hoog zorggebruik.

In 2019 is de richtlijn ‘Probleemgedrag bij mensen met een verstandelijke beperking’ gepubliceerd. Het hoofddoel van deze multidisciplinaire richtlijn is het verbeteren van de kwaliteit van leven en het verminderen van last en lijden bij volwassenen met een verstandelijke beperking en naastbetrokkenen. Belangrijke bijkomende doelen zijn het tegengaan van onderbehandeling van psychiatrische stoornissen, het versterken van niet-medicamenteuze behandeling en een effectieve inzet van psychofarmaca.

De afgelopen jaren is veel aandacht geweest voor de implementatie van deze richtlijn in de praktijk. De richtlijn is inmiddels zes jaar geleden gepubliceerd en er blijkt behoefte te zijn om de richtlijn bij te stellen en door te ontwikkelen om de ontbrekende en actuele kennis toe te voegen. De herziening van deze richtlijn gebeurt onder regie van procesbegeleider Tanja Mol.

Knelpunteninventarisatie

Aan de hand van een vragenlijst zullen knelpunten uit de praktijk worden opgehaald. Momenteel staat de knelpunteninventarisatie open. Zodra de reacties binnen zijn en verwerkt zal er hier een factsheet over worden gepubliceerd.

Wat zijn jouw ervaringen met probleemgedrag bij mensen met een verstandelijke beperking? Vul de knelpunteninventarisatie hier in: https://nl.surveymonkey.com/r/ProbleemgedragVG

Planning

Begin 2025 is formeel gestart met de herziening van de richtlijn 'Probleemgedrag bij mensen met een verstandelijke beperking'. De verwachting is dat de richtlijn eind 2026 gepubliceerd zal worden. Bekijk hieronder de actuele status van de richtlijn, welke stappen er nog zullen volgen en wat hieraan vooraf is gegaan.

Status

Voorbereiding en afbakening

Stap 1

Knelpuntenanalyse

Stap 2

Literatuuronderzoek

Stap 3

Conceptversie

Stap 4

Commentaarronde

Stap 5

Autorisatie

Stap 6

Stap 1: Voorbereiding en afbakening

De ontwikkeling van een richtlijn begint bij de voorbereiding. De procesbegeleider begint met een inventarisatie van al lopende (onderzoeks-) initiatieven. Vervolgens gaat de werkgroep verder met het afbakenen van de cliëntgroep, bepalen van de definities en begrippen en welke producten moeten worden opgeleverd.

Stap 2: Knelpuntenanalyse

De volgende stap is het uitvoeren van een knelpuntanalyse onder zorgprofessionals in het werkveld, cliënten, mantelzorgers en hun vertegenwoordigers. Op basis van deze analyse worden uitgangsvragen geformuleerd.

Stap 3: Literatuuronderzoek

Ter voorbereiding op het schrijven van een eerste conceptversie van de richtlijn wordt systematisch onderzoek gedaan naar wetenschappelijke literatuur. Op basis van het literatuuronderzoek wordt besloten of er aanvullend onderzoek nodig is.

Stap 4: Conceptversie

De werkgroep schrijft een conceptversie van de richtlijn. Deze is gebaseerd op de resultaten van het literatuuronderzoek en de inbreng vanuit het veld (best practices en ervaringsdeskundigen).

Stap 5: Commentaarronde

De conceptversie wordt voorgelegd aan verschillende beroeps-, branche- en cliëntenorganisaties. Op basis van het commentaar worden, als het nodig is, aanpassingen gemaakt in de conceptversie van deze richtlijn. In deze fase worden ook implementatieadvies en informatiemateriaal ontwikkeld.

Stap 6: Autorisatie

In de autorisatiefase wordt de richtlijn voorgelegd aan de beroepsverenigingen die hebben meegewerkt aan de ontwikkeling ervan.