Pijn bij mensen met een verstandelijke beperking
Pijn is het natuurlijke beschermingsmechanisme van het lichaam dat ons waarschuwt voor gevaar. Het ontbreken van dit mechanisme is zeldzaam en levensbedreigend. Mensen met een verstandelijke beperking hebben doorgaans meer ziekten en medische aandoeningen en ondergaan procedures die gepaard (kunnen) gaan met pijn. Maar juist bij deze mensen, die pijn vaak niet goed op de gebruikelijke manier kunnen uiten, wordt pijn vaak onderschat en dus onderbehandeld. Dat heeft een negatieve invloed op hun kwaliteit van leven.
In 2014 is de richtlijn ‘Signaleren van pijn bij mensen met een verstandelijke beperking’ (V&VN) gepubliceerd. Uit onderzoek bleek dat begeleiders, maar ook medisch onderlegd personeel onvoldoende kennis hebben over pijnsignalering en pijnmanagement. Het doel van de huidige richtlijn is in die lacune te voorzien en zo het signaleren van pijn verbeteren. Inmiddels is de V&VN-richtlijn ruim 10 jaar oud en is SKILZ bezig om de richtlijn te herzien, onder begeleiding van Alisa Dutmer,.
Knelpunteninventarisatie
Aan de hand van een vragenlijst zijn knelpunten uit de praktijk opgehaald. Zo is vaak aangegeven dat cliënten met een verstandelijke beperking niet goed kunnen aangeven dat ze pijn ervaren. In de factsheet lees je meer over de genoemde knelpunten en welke onderwerpen in de richtlijn worden opgenomen.
Planning
In mei 2023 is gestart met de ontwikkeling van de richtlijn Pijn bij mensen met een verstandelijke beperking. De verwachting is dat de richtlijn in het najaar van 2025 wordt gepubliceerd. Bekijk hieronder de actuele status van de richtlijn, welke stappen er nog zullen volgen en wat hier aan vooraf is gegaan.
Status
Voorbereiding en afbakening
Stap 1
Knelpuntenanalyse
Stap 2
Literatuuronderzoek
Stap 3
Conceptversie
Stap 4
Commentaarronde
Stap 5
Autorisatie
Stap 6
Stap 1: Voorbereiding en afbakening
De ontwikkeling van een richtlijn begint bij de voorbereiding. De procesbegeleider begint met een inventarisatie van al lopende (onderzoeks-) initiatieven. Vervolgens gaat de werkgroep verder met het afbakenen van de cliëntgroep, bepalen van de definities en begrippen en welke producten moeten worden opgeleverd.
Stap 2: Knelpuntenanalyse
De volgende stap is het uitvoeren van een knelpuntanalyse onder zorgprofessionals in het werkveld, cliënten, mantelzorgers en hun vertegenwoordigers. Op basis van deze analyse worden uitgangsvragen geformuleerd.
Stap 3: Literatuuronderzoek
Ter voorbereiding op het schrijven van een eerste conceptversie van de richtlijn wordt systematisch onderzoek gedaan naar wetenschappelijke literatuur. Op basis van het literatuuronderzoek wordt besloten of er aanvullend onderzoek nodig is.
Stap 4: Conceptversie
De werkgroep schrijft een conceptversie van de richtlijn. Deze is gebaseerd op de resultaten van het literatuuronderzoek en de inbreng vanuit het veld (best practices en ervaringsdeskundigen).
Stap 5: Commentaarronde
De conceptversie wordt voorgelegd aan verschillende beroeps-, branche- en cliëntenorganisaties. Op basis van het commentaar worden, als het nodig is, aanpassingen gemaakt in de conceptversie van deze richtlijn. In deze fase worden ook implementatieadvies en informatiemateriaal ontwikkeld.
Stap 6: Autorisatie
In de autorisatiefase wordt de richtlijn voorgelegd aan de beroepsverenigingen die hebben meegewerkt aan de ontwikkeling ervan.
Werkwijze
Lees hier alles over onze werkwijze voor de ontwikkeling van richtlijnen.