Pijn bij kwetsbare ouderen
Pijn is een belangrijk signaal dat kan wijzen op een onderliggende ziekte of aandoening. Het tijdig signaleren, beoordelen en behandelen van pijn is bij kwetsbare ouderen van groot belang. Zij ervaren vaak vaker en hevigere pijn en dit kunnen ze anders uiten. Daarnaast komen bij hen ook vaker andere ziekten en aandoeningen voor die gepaard gaan met pijn.
De richtlijn ondersteunt zorgprofessionals bij het herkennen van pijn en het nemen van passende acties. Dit is cruciaal om onnodig lijden te voorkomen, complicaties te beperken en de kwaliteit van leven van ouderen te verbeteren.
Herziening van de richtlijn
De richtlijn Pijn bij kwetsbare ouderen is in 2011 ontwikkeld door een multidisciplinaire werkgroep onder leiding van de beroepsvereniging van de specialisten ouderengeneeskunde (Verenso). Deze richtlijn biedt handvatten voor het herkennen en behandelen van pijn bij kwetsbare ouderen. Ongeveer 15 jaar later neemt SKILZ de herziening op zich, onder begeleiding van Marscha Engelen en Bernadette van Glansbeek - Schutijser. De herziene richtlijn richt zich op de gehele zorgverlening rondom pijn, met uitzondering van farmacologische pijnbestrijding. Hiervoor ontwikkelt RAILZ (Richtlijnen Artsen in de Langdurige Zorg) een aparte richtlijn.
Planning
In april 2025 is gestart met de ontwikkeling van de richtlijn 'Pijn bij kwetsbare ouderen'. De verwachting is dat de richtlijn eind 2026 wordt gepubliceerd.
Status
Voorbereiding en afbakening
Stap 1
Knelpuntenanalyse
Stap 2
Literatuuronderzoek
Stap 3
Conceptversie
Stap 4
Commentaarronde
Stap 5
Autorisatie
Stap 6
Stap 1: Voorbereiding en afbakening
De ontwikkeling van een richtlijn begint bij de voorbereiding. De procesbegeleider begint met een inventarisatie van al lopende (onderzoeks-) initiatieven. Vervolgens gaat de werkgroep verder met het afbakenen van de cliëntgroep, bepalen van de definities en begrippen en welke producten moeten worden opgeleverd.
Stap 2: Knelpuntenanalyse
De volgende stap is het uitvoeren van een knelpuntanalyse onder zorgprofessionals in het werkveld, cliënten, mantelzorgers en hun vertegenwoordigers. Op basis van deze analyse worden uitgangsvragen geformuleerd.
Stap 3: Literatuuronderzoek
Ter voorbereiding op het schrijven van een eerste conceptversie van de richtlijn wordt systematisch onderzoek gedaan naar wetenschappelijke literatuur. Op basis van het literatuuronderzoek wordt besloten of er aanvullend onderzoek nodig is.
Stap 4: Conceptversie
De werkgroep schrijft een conceptversie van de richtlijn. Deze is gebaseerd op de resultaten van het literatuuronderzoek en de inbreng vanuit het veld (best practices en ervaringsdeskundigen).
Stap 5: Commentaarronde
De conceptversie wordt voorgelegd aan verschillende beroeps-, branche- en cliëntenorganisaties. Op basis van het commentaar worden, als het nodig is, aanpassingen gemaakt in de conceptversie van deze richtlijn. In deze fase worden ook implementatieadvies en informatiemateriaal ontwikkeld.
Stap 6: Autorisatie
In de autorisatiefase wordt de richtlijn voorgelegd aan de beroepsverenigingen die hebben meegewerkt aan de ontwikkeling ervan.